Κρίση πανικού
Μια πολύ γνωστή σε όλους περίπτωση αγχώδους διαταραχής είναι η διαταραχή πανικού (κρίση πανικού). Ο άνθρωπος που υποφέρει από τη διαταραχή πανικού παρουσιάζει επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού. Πρόκειται για διακριτά επεισόδια, κατά τη διάρκεια των οποίων κατακλύζεται από υπερβολικό άγχος που αγγίζει τα όρια του τρόμου. Οι κρίσεις πανικού εμφανίζονται ξαφνικά και κατά την άποψη του ασθενούς, προέρχονται “από το πουθενά” και τον διαλύουν.
Η κρίση πανικού κορυφώνεται μέσα στα 10 πρώτα λεπτά του επεισοδίου και το άτομο βιώνει τουλάχιστον τέσσερα από τα παρακάτω συμπτώματα: ταχυκαρδία, εφίδρωση, τρέμουλο, αίσθημα λαχανιάσματος, πνιγμού ή/και ασφυξίας, πόνο ή βάρος στο θώρακα, ναυτία ή κοιλιακή ενόχληση, αίσθημα αστάθειας, ζαλάδα ή τάση για λιποθυμία.
Τι παρατηρείται συχνά:
- Σε πολλές περιπτώσεις το άτομο φοβάται ότι πεθαίνει ή ότι αντιμετωπίζει κάποιο εξαιρετικά σοβαρό πρόβλημα υγείας, πχ. καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό. Επιπλέον, μπορεί να φοβάται ότι χάνει εντελώς τον έλεγχο του εαυτού του και ότι οδηγείται στην τρέλα.
- Υπάρχει περίπτωση να έχει παραισθήσεις (μουδιάσματα ή μυρμηγκιάσματα), ρίγη ή αίσθημα αφόρητης ζέστης. Παράλληλα, ορισμένοι άνθρωποι αναφέρουν την αίσθηση της αποπραγματοποίησης και της αποπροσωποποίησης. Στην αποπραγματοποίηση το άτομο νιώθει σαν τα πράγματα γύρω του να μην είναι αληθινά ή να είναι ψεύτικα. Στην αποπροσωποποίηση, το άτομο νιώθει σαν να αποσπάται από τον εαυτό του και να τον κοιτάζει απ’ έξω. Ωστόσο, και στις δυο περιπτώσεις, η επαφή με την πραγματικότητα δεν χάνεται.
- Μετά την κρίση πανικού, είναι σύνηθες να αισθάνεται κανείς εξαντλημένος και καταβεβλημένος. Τα συμπτώματα και η έντασή τους καθώς και η συχνότητα των κρίσεων μπορεί να ποικίλλουν. Έπειτα από έναν αριθμό κρίσεων, το άτομο αρχίζει να φοβάται την επανεμφάνισή τους, ιδιαίτερα όταν βρίσκεται εκτός σπιτιού.
Το τελευταίο μπορεί εύκολα να οδηγήσει στην ανάπτυξη αγοραφοβίας. Εξαιτίας της συχνότατης συνύπαρξης των δυο συνδρόμων ο πανικός προσδιορίζεται ως σύνδρομο πανικού με ή χωρίς αγοραφοβία, ανάλογα με το αν συνοδεύεται ή όχι από αγοραφοβία.
Οι πάσχοντες από τη διαταραχή πανικού επισκέπτονται τον παθολόγο επτά φορές πιο συχνά από τον γενικό πληθυσμό. Αναφέρουν περισσότερα σωματικά και ψυχολογικά προβλήματα και χαρακτηριστικά παραπονιούνται για έντονο άγχος χωρίς προσδιορισμένο λόγο. Ανησυχούν πολύ για καθημερινές δραστηριότητες και ειδικά για αυτές που σχετίζονται με τον αποχωρισμό από τους άλλους.
Επιπρόσθετα, δεν είναι λίγες οι φορές που τους καταβάλλει ένα αίσθημα ντροπής για την κατάστασή τους. Συνεπώς, αποθαρρύνονται από την διεκδίκηση των επιθυμιών και την υλοποίηση των στόχων τους.
Τέλος, η διαταραχή πανικού μπορεί να οδηγήσει στην πρόκληση διαπροσωπικών προβλημάτων, προβλήματα σχέσεων ή γάμου. Προβλήματα που προκύπτουν λόγω της υπέρμετρης ενασχόλησης του ατόμου με το πρόβλημά του είτε λόγω του αυτοπεριορισμού. Παρατηρείται συχνά, το άτομο από φόβο μήπως βγει έξω και πάθει κρίση πανικού, να προτιμάει να παραμένει όσο πιο πολύ μπορεί μέσα στο σπίτι.